افراد چپ دست چه کسانی هستند و چه رفتارهایی دارند شخصیت و ویژگی های این افراد به چه صورت است آن ها چه نوع مهارت هایی دارند می خواهیم برتری چپ دست ها را نسبت به راست دست ها تشخیص دهیم برتری یک دست یا چپدست یا راستدست بودن فرد نشاندهنده تسلط نیمکره چپ یا راست مغز است. در میان افراد چپدست نیمکره راست و در میان افراد راستدست نیمکره چپ مغز غالب است. بهطورکلی، میتوان مردم جهان را ازنظر برتری دست به چهار نوع چپ برتر، راست برتر، دو سو توان و دست برتر مخلوط تقسیم کرد. اکثر مردم جهان راستدست هستند و تنها ۱۰درصد مردم جهان را چپدستها تشکیل میدهند. افراد دست برتر مخلوط برای بعضی از کارها از دستراست و برای بعضی دیگر از دستچپ استفاده میکنند. افراد دو سو توان میتوانند با هر دو دست خود هر وظیفهای را انجام دهند. البته این را باید گفت که دو سو توان شدن مستلزم تمرین و راهنمایی از سوی دیگران است. اکثر مردم جهان راستدست هستند و به این معناست که نیمکره چپ آنها غالبتر از نیمکره راست است. در میان افراد راستدست زبان بهوسیله نیمکره چپ کنترل میشود. صحبت کردن و کارهای دستی مستلزم مهارتهای حرکتی ظریفی است که معمولا توسط نیمکره غالبتر کنترل میشود. بر اساس این نظریه، میتوان فرض کرد که تقسیمکار مغز در افراد چپدست برعکس است. پردازش کلامی در نیمکره چپ رخ میدهد و پردازش بصری- فضایی در نیمکره راست انجام میگیرد. علاوه بر این، افراد راستدست از تقسیمکار سازمانیافتهای برخوردار هستند. افراد چپدست یک سیستم مغزی ناهمگون دارند که در آن ممکن است از هر دو نیمکره برای پردازش کلامی استفاده شود. اینکه چه عواملی باعث برتری دست در افراد میشود هنوز یک راز باقیمانده است و تنها چند نظریه در مورد علت برتری دست در افراد مطرح است. عوامل ژنتیکی: اگرچه برتری دست میتواند
نشاندهنده یک الگوی ارثی پیچیده باشد، اما اسنادی وجود دارند که نشان میدهد در
صورت عدم تقارن دهلیزی در دوره قبل از تولد: حالت جنین در سهماهه سوم بارداری و حالت تولد کودک روی برتری دست تاثیر میگذارند. در تاریخ گزارشهایی مبنی بر چپدست بودن بعضی از افراد وجود دارد که نشان میدهند این افراد مورد تبعیض و حتی خشونت قرارگرفتهاند و از چپدست بودن خود خجالت میکشیدند، اما یافتههای اخیر نشاندهنده این است که چپدستها در مقایسه با راستدستها مزایایی دارند. بعضی از این مزایای جالب شامل موارد زیر است: باهوشتر بودن: چپدستها بهطور نامتناسبی بخش عظیمی از جمعیت باهوشهای جهان را تشکیل میدهند. یک نظریه احتمالی در مورد این حقیقت این است که استفاده از هر دو نیمکره به آنها کمک میکنند تا حجم عظیمی از اطلاعات را پردازش کنند. نیمکره چپ مغز سبک تفکر کلامی و تحلیلی را پردازش میکند و نیمکره راست مغز با سبک تفکر خلاق و کلنگرانه در ارتباط است. توانایی دید بهتر در آب: نتایج بسیاری از تحقیقات به این حقیقت اشارهکردهاند، اما دلیل این رابطه هنوز مشخص نیست. یکی از دلایل این حقیقت این میتواند باشد که چپدستها تمایل دارند اطلاعات را بر اساس دادههای بصری پردازش کنند. توانایی بهتر در انجام همزمان چندوظیفه: ظاهرا در افراد چپدست مکالمههای میان نیمکرههای راست و چپ سریعتر پردازش میشود و تحقیقات نشان دادهاند که افزایش این توانایی با افزایش برتری دستچپ در ارتباط است. افراد چپدست قادرند بهآسانی به سیلی از اطلاعات عظیم و سازمان نیافته بپردازند. حافظه بهتر: اکثر چپدستها حافظه بهتری دارند و قادرند تاریخ دقیق رویدادها و گاهی از اوقات کلمات یک مکالمه را بهطور دقیق به یادآورند. حافظه بهتر در افراد چپدستی مشاهدهشده است که در خانواده آنها نیز چپدستهای زیادی وجود داشتند. مهارت بهتر در بازیهای ویدئویی: واکنشهای سریع، چابکی و مهارتهای حرکتی ظریف این امکان را به چپدستها میدهد تا مهارت بهتری در بازیهای ویدئویی داشته باشند. توانایی بهتر در ورزشهای تعاملی: اکثر بازیکنان راستدست با همتاهای راستدست خود تمرین میکنند، چون وقتیکه با چپدستها مواجه میشوند احساس آمادگی نمیکنند. چپدست بودن یک ویژگی سودمند برای بازیکنان است، چون میتوانند بهآسانی بر بازیکنان راستدست و چپدست غلبه کنند. خوب بودن در هنر: ازآنجاییکه افراد چپدست علاقه و تمایل بیشتری به اطلاعات بصری دارند، درنتیجه این افراد هنردوستتر و خلاقتر هستند. یادگیری آسانتر در رانندگی: آز آنجایی که چپدستها قادر به انجام همزمان چندوظیفه هستند، بنابراین عوض کردن دنده، چرخاندن فرمان و استفاده از ترمزها بهطور همزمان برای آنها کار آسانی است. یک نظرسنجی انجامگرفته در یکی از آموزشگاههای رانندگی نشان داد که ۵۷ درصد چپدستها بار اول در آزمون رانندگی قبول شدند، درحالیکه تنها ۴۷ درصد راستدستها بار اول در آزمون رانندگی قبول شدند. بهبودی سریعتر پس از سکته مغزی: چپدستها از هر دو نیمکره خود استفاده میکنند و به همین دلیل است که چپدستها پس از سکته مغزی سریعتر از راستدستهای سکته کرده بهبود مییابند. اغلب چپدستها میتوانند از دست غیرغالب خود استفاده کنند و این نیز یکی از دلایل بهبود سریع است. درآمد بیشتر: تحقیقات نشان دادهاند که مردهای چپدست در مقایسه با همتاهای راستدست خود ۱۳درصد درآمد بیشتری داشتند، اما زنهای چپدست در مقایسه با همتاهای راستدست خود ۵ درصد درآمد کمتر داشتند. باوجوداین، افراد
چپدست ضعفهایی هم دارند که به بعضی از آنها اشاره میکنیم: سریع خشمگین میشوند. بعضی از تحقیقها نشان دادهاند که چپدستها در پردازش هیجانها بهوسیله نیمکره راست و چپ مغز خود دچار عدم تعادل میشوند. احتمال خطر اختلالهای روانی مانند اسکیزوفرنی، خوانشپریشی یا اختلالهای بیشفعالی در چپدستها بیشتر است.
|